Database item [scen_12]
Objectnaam Stantec ZEBRA (1)
Alternatieve naam Zeer Eenvoudige Binair Rekenapparaat
Levensloop Historische context: pionieren
Na de Tweede Wereldoorlog cre?erde de PTT een centraal laboratorium met een Mathematische Afdeling onder leiding van Leen Kosten. Kosten maakte computerbouw een activiteit van dit laboratorium en trok Willem van der Poel aan om hem daarbij te assisteren. Na de proefopstelling ZERO en de succesvolle computer PTERA (1953) zette Van der Poel de ontwikkeling voort met het ontwerp van de ZEBRA, Zeer Eenvouding Binair Rekenapparaat.
Noch de PTT noch enig Nederlands bedrijf was echter bereid de ZEBRA in productie te nemen. Uiteindelijk produceerde Stantce in Engeland een veertigtal exemplaren en verkocht die naar verschillende Europese landen: digitale programmeerbare computers met een geheugentrommel. De eerste reeks werd gebouwd met radiobuizen, een tweede reeks van hetzelfde ontwerp was getransistoriseerd (vgl ZEBRA (2))
Het object: een ZEBRA in de Collectie TU Delft (1)
De Technische Hogeschool (tegenwoordig TU) Delft schafte deze machine aan voor de Wiskundige Dienst (het rekencentrum).
Ontwerper W.L. van der Poel
Locatie ontwerp Nederland, Delft
Opmerkingen W.L. van der Poel promoveerde bij A. van Wijngaarden aan de Universiteit van Amsterdam op het ontwerp van de ZEBRA
Producent Stantec (Standard Telephones and Cables)
Locatie productie Engeland
Bouwjaar 1957-1961
Aantal geimporteerd +/- 10
Opmerkingen eigenaar Bruikleen aan de faculteit ITS
Techniek Dit exemplaar is gebouwd met radiobuizen en een geheugentrommel. Specifieke ZEBRA-programmatuur.
Bouwwijze Materiaal: metaal, kunststof
Vorm Grote stalen kast, afmetingen: 1980 x 1750 x 630 millimeter
Type Digitale computer
Gebruiker Rekencentrum TU Delft
Functie Wetenschappelijk rekenwerk
Aantal gebruikt +/- 10
Periode gebruik vanaf 1958
Regio gebruik Delft
Handleiding Ja, in bibliotheek
Literatuur Aanwezig; meer bij Van der Poel
Informatie TU Delft
Expertise W.L. van der Poel
Beoordeling A
Motivatie Object is onmisbaar voor de Collectie Nederland Historische Computers vanwege schakelwaarde en ijkwaarde. Het is door z'n uniciteit bovendien onvervangbaar.
Schakelwaarde: Deze ZEBRA is een belangrijke computer van Nederlands ontwerp. Hij staat voor de overgang van de enkele experimentele pioniersmachines naar in serie geproduceerde computers: tweede generatie.
IJkwaarde: De ZEBRA is representatief voor het gebruik in de academische rekencentra.
Collectie Collectie TU Delft
Opmerkingen beoordeling Er zijn twee exemplaren van de ZEBRA bewaard gebleven, ??n met buizen en ??n getransitoriseerd. Zie ook de ZEBRA (2) in de Collectie TU Delft.
Het Universiteitsmuseum Groningen heeft onderdelen van een derde exemplaar.
Dit was de machine op het ontwerp waarvan Van der Poel promveerde; daardoor is ze nauw verbonden met de ontwikkeling van de informatica in Nederland
Fysieke status Het bedieningspaneeltje is beschadigd.
Volledigheid Alleen de centrale kast is behouden; console en andere randapparatuur ontbreekt
Integriteit Gemiddeld
Behoud Statisch
Software in archief Van der Poel
Credits foto Foto: Erfgoedcollecties TU Delft
Terrein techwetrek
Foto's